Aktygrafia

Pomiar aktywności ruchowej wykonywany w celu obiektywizacji zaburzeń snu zgłaszanych przez pacjentów np. w bezsenności, zaburzeniach rytmiki okołodobowej oraz w zespole niespokojnych nóg. Badania wykonywane są przy pomocy niewielkich urządzeń, wielkości zegarka, nazywanych aktygrafami, które w zależności od wskazania umieszcza się na nadgarstku ręki lub stopie badanej osoby. (opis szczegółowy)

Badania aktygraficzne

Wykonywane są w celu obiektywizacji zaburzeń snu zgłaszanych przez pacjentów np. bezsenności, diagnozowania zaburzeń rytmiki okołodobowej oraz zespołu niespokojnych nóg.

Badania wykonywane są przy pomocy niewielkich urządzeń, wielkości zegarka, nazywanych aktygrafami, które w zależności od wskazania umieszcza się na nadgarstku ręki lub stopie badanej osoby. Aktygraf mierzy i zapisuje w pamięci nasilenie aktywności ruchowej pacjenta. Po przesłaniu danych do komputera możliwe jest precyzyjne opisanie rytmu aktywności i spoczynku.

Na...

więcej

Badanie polisomnograficzne

Najbardziej dokładne badanie diagnostyczne wykonywane w celu diagnostyki zaburzeń snu i nadmiernej senności w trakcie dnia. Wykonanie badania polisomnograficznego jest możliwe tylko w specjalnie do tego przygotowanych ośrodkach medycyny snu. Listę ośrodków wykonujących takie badania można zaleźć na stronach Polskiego Towarzystwa Badań nad Snem. Badania polisomnograficzne są bardzo kosztowne i wymagają dużego nakładu pracy, powinny być wykonywane tylko w wybranych przypadkach. Badanie polisomnograficzne polega na jednoczesnej rejestracji w czasie snu szeregu parametrów...

więcej

Badanie polisomnograficzne (cz.2)

Jest najbardziej dokładnym badaniem wykonywanym w celu diagnostyki zaburzeń snu i nadmiernej senności w trakcie dnia. Wykonanie badania polisomnograficznego jest możliwe w specjalnie do tego przygotowanych ośrodkach medycyny snu. Listę ośrodków wykonujących takie badania można zaleźć na stronach Polskiego Towarzystwa Badań nad Snem.

Badanie polisomnograficzne polega na jednoczesnej rejestracji w czasie snu szeregu parametrów fizjologicznych. Najważniejsze z nich to:

• czynność bioelektryczna mózgu (EEG)
• aktywność gałkoruchowa (EOG)
...

więcej

Badanie przesiewowe w kierunku bezdechu sennego- Aparaty przenośne

W celu przesiewowej oceny oddychania podczas snu oraz okresowych badań kontrolnych pacjentów z zaburzeniami oddychania podczas snu wykonywane są badania przy użyciu przenośnych urządzeń umożliwiających jednoczesną rejestrację podczas snu przepływu powietrza przez usta i nos, ruchów oddechowych klatki piersiowej i brzucha, EKG i odgłosów oddechowych (chrapanie), pomiar saturacji i rejestrację pozycji ciała.

Typowy pięciominutowy fragment zapisu badania przesiewowego wykonanego u pacjenta...

więcej

Bezsenność

Problemy z zaśnięciem lub utrzymaniem snu, podczas więcej niż trzech nocy w ciągu tygodnia, prowadzące do pogorszenia funkcjonowania w czasie dnia. Na bezsenność przewlekła o czasie trwania powyżej jednego miesiąca choruje od 9 do 15 % ludności w krajach rozwiniętych. Dalsze 15-20% ludności skarży się na przemijające zaburzenia snu o czasie trwania poniżej jednego miesiąca. Najczęstsze przyczyny (w procentach) bezsenności to: 50-60% zaburzenia i choroby psychiczne, szczególnie zaburzenia afektywne (depresja) i lękowe. 10-20% uzależnienia, szczególnie od alkoholu, leków...

więcej

Bezsenność (cz. 2)

Definicja i epidemiologia:

Bezsenność należy do najczęstszych problemów zdrowotnych współczesnego społeczeństwa. Bezsenność definiujemy jako problemy z zaśnięciem lub utrzymaniem snu, podczas więcej niż trzech nocy w ciągu tygodnia przez okres dłuższy niż jeden miesiąc. Zaburzenia snu musza przy tym prowadzić do pogorszenie funkcjonowania w czasie dnia. Na tak definiowaną bezsenność choruje od 9 do 15 % ludności w krajach rozwiniętych. Dalsze 15-20% ludności skarży się na przemijające zaburzenia snu o czasie trwania poniżej jednego miesiąca.

Przyczyny:

więcej

Bezsenność idiopatyczna

Forma bezsenności pierwotnej, w której pacjenci, w wyniku uwarunkowań genetycznych, płytki, przerywany i zbyt krótki sen mają już od dzieciństwa. Pogorszenie snu związane z wiekiem oraz nabycie złych nawyków radzenia sobie z zaburzeniami snu, powoduje wystąpienie przewlekłych zaburzeń snu, prowadzących do pogorszenia funkcjonowania w czasie dnia, co jest przyczyną zgłoszenia się do lekarza.

Bezsenność pierwotna

U około 80-90% pacjentów z zaburzeniami snu przyczynę bezsenności można rozpoznać po wykonaniu ogólnej oceny stanu zdrowia, oceny stanu psychicznego i podstawowych badań laboratoryjnych (patrz bezsenność).

W ok. 10-20% przypadków stwierdzenie czynnika zakłócającego sen może nie być możliwe na podstawie wyżej wymienionych czynności. W tych przypadkach konieczne jest zebranie szczegółowego wywiadu w kierunku pierwotnych zaburzeń snu. W wybranych przypadkach celowe może być wykonanie specjalistycznych badań diagnostycznych (np.

więcej

Bezsenność psychofizjologiczna

Najczęstsza forma bezsenności pierwotnej polegająca na zwiększonym poziomie napięcia, rozbudzeniu, nadmiernych obawach związanych z brakiem snu i tego konsekwencjami. W bezsenności psychofizjologicznej pojawienie się zaburzeń snu związane jest najczęściej z wystąpieniem trudnej sytuacji życiowej (np. choroba lub śmierć bliskiej osoby, rozwód, utrata pracy) powodującej reakcje stresową i przemijające zaburzenia snu. Wskutek nieprawidłowych mechanizmów radzenia sobie z bezsennością dochodzi następnie do powstania przewlekłych zaburzeń snu i ich dalszego utrwalania się.

Całkowity czas snu (Total Sleep Time - TST)

(Total Sleep Time - TST) - Jeden z podstawowych parametrów opisu snu, obliczany na podstawie badania polisomnograficznego. Oznacza całkowity czas spędzony przez osobę badaną w stadiach snu 1, 2, 3, 4 i śnie REM. W behawioralnych metodach leczenie bezsenności jako całkowity czas snu przyjmuje się szacunkowy czas snu określany przez osobę badaną w dzienniczku snu.

Czas spędzany w łóżku (Time in Bed - TIB)

Jeden z podstawowych parametrów opisu snu. Oznacza czas od położenia się do łóżka (wyłączenia światła) do momentu ostatecznego wstania rano.

Czynniki predysponujące do powstawania bezsenności (predisposing factors)

W behawioralnym modelu powstawania bezsenności, tzw. trójczynnikowym modelu Spielmana) jako czynniki predysponujące do powstawania bezsenności określa się stały zestaw cech/czynników, często uwarunkowanych genetycznie, predysponujących daną osobę do reagowania bezsennością na niekorzystne wydarzenia życiowe. Zaliczamy do nich: nadmierne wzbudzenie fizjologiczne (hyperarousal), osobowość o cechach predysponujących do martwienia się, rozpamiętywanie, płeć żeńską, dodatni wywiad rodzinny w kierunku bezsenności, szczególnie po stronie matki.

Czynniki utrwalające bezsenność (perpetuating factors)

W behawioralnym modelu powstawania bezsenności, tzw. trójczynnikowym modelu Spielmana) jako czynniki utrwalające bezsenność określa się te zachowania pacjenta, które powodują przejście bezsenności w bezsenność przewlekłą. Najważniejszą rolę w utrwalaniu bezsenności odgrywają następujące czynniki: zbyt długi czas leżenia w łóżku (tzn. powyżej 7-7,5 godzin), poranne dosypianie, po nieprzespanej nocy, dosypianie i kładzenie się do łóżka w ciągu dnia, po nieprzespanej nocy, nieregularne pory wstawania rano, pozostawanie w nocy w łóżku i próby zaśnięcia na siłę, gdy sen nie...

więcej

Czynniki wywołujące bezsenność (precipitating factors)

W behawioralnym modelu powstawania bezsenności, (tzw. trójczynnikowym modelu Spielmana) jako czynniki wywołujące bezsenność określa się wszystkie zewnątrz- i wewnątrzpochodne wydarzenia/czynniki stresowe, które stanowią bezpośrednią przyczynę wystąpienia epizodu bezsenności. Do najczęstszych czynników stresowych wywołujących bezsenność zaliczamy: wystąpienie problemów rodzinnych, zawodowych, szkolnych, nagła zmiana trybu życia, zachorowanie na choroby somatyczne, neurologiczne, psychiczne.

Delayed Sleep Phase Syndrome (DSPS)

patrz zespół opóźnionej fazy snu

Dzienniczki snu

Podstawowe narzędzie służące diagnozowaniu i prowadzeniu leczenia pacjentów z zaburzeniami snu. Pacjenci w trakcie leczenia/obserwacji proszeni są o codzienne wypełnianie dzienniczka zawierającego w podstawowej, tabelarycznej wersji pytania o godzinę wieczornego położenia się do łóżka, godzinę ostatecznego wstania rano, szacunkowy czas snu, szacunkowy czas oczekiwania na sen (zasypiania). W razie potrzeb dzienniczki snu można uzupełniać o kolejne pytania/kolumny. Na podstawie dzienniczka snu lekarz wylicza szereg parametrów niezbędnych w behawioralnym leczeniu zaburzeń snu, takich...

więcej

Epworth Sleepiness Scale (ESS)

patrz skala senności Epworth

Excessive Daytime Somnolence (EDS)

patrz nadmierna senność

Fototerapia

Stosowanie światła o dużym natężeniu i szerokim spektrum w celu przesunięcia fazy snu u osób z zaburzeniami rytmu okołodobowego. Fototerapia jest również stosowana w psychiatrii w leczeniu zaburzeń nastroju. W zespole opóźnionej fazy snu fototerapię należy stosować w godzinach rannych. W zespole przyśpieszonej fazy snu fototerapię prowadzi się w godzinach wieczornych.

Higiena snu

Zasady postępowania mające na celu poprawę jakości snu. Higiena snu powinna być obowiązkowo przestrzegana przez wszystkich pacjentów skarżących się na bezsenność. Unikanie zachowań szkodzących na sen oraz systematyczne wykonywanie czynności o pozytywnym wpływie na sen jest często wystarczające dla ustąpienia bezsenności, bez konieczności prowadzenia leczenia farmakologicznego. (opis szczegółowy)

Hipnogram

Inaczej profil snu, graficzne przedstawienie stadiów snu tak, jak występują one podczas snu. Wykres przedstawia stadia snu (czuwanie, stadium 1, stadium 2, stadium 3, stadium 4, sen REM, czas ruchu) na osi Y, oś X jest osią czasu. Sporządzenie hipnogramu jest możliwe na podstawie wykonanego badania polisomnograficznego.

Jet lag (zespół odrzutowca)

Zaburzenia snu powodowane podróżą ze zmianą co najmniej dwóch stref czasowych. Zaburzenia snu są szczególnie nasilone podczas podróży z zachodu na wschód (skrócenie dnia). Podróże ze wschodu na zachód (wydłużenia dnia) są przeważnie lepiej tolerowane.

Kwestionariusz jakości snu Pittsburgh (Pittsburgh Sleep Quality Index - PSQI)

Kwestionariusz oceny własnej mierzący różne aspekty zaburzonego snu, często stosowany w badaniach naukowych nad bezsennością. W celu interpretacji kwestionariusza konieczne jest stosowanie złożonego schematu oceny. Kwestionariusz ocenia szereg paramentów świadczących o jakości snu takich jak: trudności z zasypianiem, trudności w utrzymaniu ciągłości snu, funkcjonowanie w ciągu dnia, zawiera również pytania o najczęstsze przyczyny prowadzące do zaburzeń snu, w tym pytania skierowane do osoby, śpiącej w jednym pomieszczeniu z osobą badaną.

Latencja snu (Sleep latency - SL)

Jeden z podstawowych parametrów opisu snu, wyznaczany na podstawie badania polisomnograficznego. Oznacza czas od położenia się do łóżka i zgaszenia światła do pierwszego wystąpienia stadium 2 snu, lub każdego innego stadium snu poza stadium 1. W behawioralnych metodach leczenia bezsenności jako latencję snu przyjmuje się szacunkowy czas oczekiwania na sen (czas zasypiania) określany przez osobę badaną w dzienniczku snu.

Leczenie światłem

patrz fototerapia

Lęki nocne

patrz Pavor nocturnus

Lunatyzm

patrz Somnambulizm

Nadmierna senność (Excessive Daytime Somnolence - EDS)

Oznacza subiektywnie odczuwane lub obiektywnie zmierzone trudności w utrzymywaniu stanu czuwania. Nadmierna senność objawia się zwiększoną tendencją do zasypiania w niepożądanych miejscach lub w niewłaściwym czasie. Ocenę subiektywnego odczuwania senności wykonuje się przy użyciu Skali senności Epworth, Stanfordzkiej Skali Senności i Skali Senności Karolińska. Obiektywne metody pomiaru senności obejmują: test wielokrotnej latencji snu (MSLT), test utrzymania czuwania (MWT), testy psychomotoryczne wykonywane na stanowiskach komputerowych, badania pupilometryczne (badanie zmienności w...

więcej

Narkolepsja

Choroba charakteryzująca się nadmierną sennością występowaniem katapleksji oraz innymi zjawiskami dotyczącymi snu REM: paraliżem przysennym i halucynacjami hipnagogicznymi. Senność w narkolepsji charakteryzuje się tendencją do łatwego zasypiania, atakami snu, częstymi drzemkami, zachowaniami automatycznymi, pokrytymi niepamięcią, zaburzeniami pamięci i koncentracji uwagi. Katapleksje są to nagłe, krótkotrwałe spadki napięcia mięśni poprzecznie prążkowanych wywołane przez silne emocje (śmiech, strach, gniew). Podczas katapleksji świadomość pozostaje całkowicie zachowana.

więcej

Okres snu (Sleep Period Time - SPT)

Jeden z podstawowych parametrów opisu snu, obliczany na podstawie badania polisomnograficznego. Oznacza czas od rozpoczęcia snu (tzn. pierwszego wystąpienia stadium 2 snu, lub każdego innego stadium snu poza stadium 1) do ostatecznego zakończenia snu (tzn. ostatniej składki skodowanej jako sen, czyli stadium 1, 2, 3, 4 lub sen REM).

Okresowe ruchy kończyn podczas snu (PLMS)

Ruchy kończyn podczas snu występujące w seriach po 4 i więcej, składające się w kończynach dolnych z wyprostu palucha i grzbietowego zgięcia stopy, często z towarzyszącym zgięciem w stawach kolanowym i biodrowym. Czas trwania pojedynczego ruchu wynosi od 0,5 do 5 sek., a odstępy pomiędzy pojedynczymi ruchami w serii najczęściej 20-40 sekund.

Parasomnie

Zaburzenia polegające na wystąpieniu nieprawidłowych zjawisk/ zdarzeń podczas snu najczęściej zaburzeń motorycznych lub zaburzeń układu wegetatywnego. Czas snu i jakość snu są niezmienione. Najczęstsze parasomnie to somnambulizm (lunatyzm), leki nocne, upojenie przysenne, jaktacje, mówienie przez sen, nocne kurcze mięśni kończyn, koszmary nocne, porażenie przysenne, zaburzenia wzwodu podczas snu, zaburzenia zachowania snu REM, bruksizm, moczenie nocne.

Pavor nocturnus

Zaburzenie snu z grupy parasomnii. Nagłe przebudzenie ze snu głębokiego (stadia 3 i 4) z głośnym krzykiem, pobudzeniem wegetatywnym i silnym lękiem, który ustępuje dopiero po kilkunastu minutach. Pavor nocturnus jest zaburzeniem snu typowym dla wieku dziecięcego, wymaga różnicowania z padaczką oraz zaburzeniami psychicznymi, głównie napadami paniki.

Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI)

patrz Kwestionariusz jakości snu (PSQI)

Psychoterapia / Higiena Snu

Zastosowanie technik psychoterapii poznawczo-behawioralnej jest niezbędnym elementem terapii każdego pacjenta z przewlekłymi zaburzeniami snu. Terapia poznawczo-behawioralna skutecznie wpływa na zmianę postawy pacjenta wobec zaburzeń snui likwiduje nieprawidłowe zachowania chorego wpływające na utrwalanie się zaburzeń snu.

Skojarzenie psychoterapii z leczeniem farmakologicznym bezsenności pozwala na szybkie zaprzestanie stałego stosowania leków nasennych. Jest to niezwykle ważne, ponieważ leki nasenne stosowane przewlekle powodują utrwalanie się zaburzeń snu, wskutek...

więcej

Skala Senności Epworth (Epworth Sleepiness Scale - ESS)

Jest jedną z najczęściej stosowanych skal w medycynie snu. Jest ona rutynowo stosowana w badaniach przesiewowych oraz prowadzeniu leczenia u osób z nadmierną sennością. Jest to skala oceny własnej. Osoba badana jest proszona o ocenienie, w skali 0-3, prawdopodobieństwa zaśnięcia przez nią w ośmiu typowych sytuacjach z życia codziennego. Skala uwzględnia przy tym zarówno sytuacje bierne, promujące sen, jak np. Leżenie i odpoczywanie po południu, jeśli okoliczności na to pozwalająjak również sytuacje aktywne, nie sprzyjające zasypianiu, jak np. W czasie rozmowy, siedząc. Z tego...

więcej

Somnambulizm

Zaburzenie snu z grupy parasomnii polegające na siadaniu, wstawaniu z łóżka, rzadziej chodzeniu podczas snu. Ataki somnambulizmu występują najczęściej w pierwszej połowie nocy podczas snu głębokiego (stadia 3 i 4 NREM). Somnambulizm występuje często u dzieci w wieku 4-8 lat. W tej grupie wiekowej częstość tego zaburzenia wynosi nawet do 30%, zaburzenie jest związane z dojrzewaniem układu nerwowego, podawanie leków jest z reguły niewskazane. U osób dorosłych częstość somnambulizmu wynosi około 1%, jeśli ataki somnambulizmu nie były obecne w dzieciństwie, a pojawiły się dopiero w...

więcej

Stadia snu

Okresy snu wyznaczane na podstawie badania polisomnograficznego. Podział snu na stadia snu dokonywany jest na podstawie analizy wzrokowej według międzynarodowych kryteriów Rechtschaffena i Kalesa (1968). Sen składa się z czterech stadiów snu NREM oznaczanych cyframi arabskimi - Stadium 1, 2, 3 i 4 oraz snu REM. Stadia snu 1 i 2 reprezentują sen płytki, stadia 3 i 4 sen głęboki nazywany również snem wolnofalowym (ang. slow wave sleep - SWS). Sen REM to stadium snu w którym występują marzenia senne, jego charakterystyczną cechą jest obecność szybkich ruchów oczu.

Technika kontroli bodźców (Stimulus control therapy - SCT)

Jedna z podstawowych technik behawioralnego leczenia bezsenności. Ma na celu powiązanie łóżka jako miejsca tylko z aktywnością przyjemną dla pacjenta taką jak sen lub życie seksualne. Inne rodzaje aktywności, szczególnie nieprzyjemne wynikające z bezsenności, a więc oczekiwanie na sen zostają od łóżka oddzielone. Kolejnym celem jest sprzęgnięcie bodźców promujących sen, jakim ma być uczucie senności i moment położenie się do łóżka, z pożądanym przez pacjenta czasem rozpoczęcia snu. Polecenia wydawane pacjentowi zwykle obejmują następujące punkty: 1) wieczorem kładź się spać do...

więcej

Technika redukcji czasu snu (Sleep Restriction Therapy - SRT)

Jedna z podstawowych technik behawioralnego leczenia bezsenności. Polega na skróceniu czasu spędzanego w łóżku do czasu rzeczywistej długości snu pacjenta. W celu jej prawidłowego wykonywania pacjent powinien wypełniać w trakcie lecenia dzienniczek snu, który pozwala na ocenę długości snu pacjenta w dłuższych okresach czasu tzn. minimum tygodniowych. Jeśli średnia długość snu pacjenta na podstawie dzienniczka snu z całego tygodnia wynosi np. 5 godzin, a pacjent spędza w łóżku godzin 8 (czas od momentu położenia się wieczorem do łóżka do czasu ostatecznego wstania rano), poleca...

więcej

Terapia poznawczo-behawioralna bezsenności (Cognitive behavioral therapy of insomnia- CBT)

Podstawowa metoda leczenia bezsenności przewlekłej mająca na celu zapobieganie utrwalaniu się bezsenności i zapobieganie nawrotom bezsenności poprzez modyfikację czynników utrwalających bezsenność. Do technik behawioralnych stosowanych w leczeniu bezsenności zaliczamy: technikę redukcji czasu snu, technikę kontroli bodźców, higienę snu, treningi relaksacyjne, biofeedback. Techniki poznawcze stosowane w leczeniu bezsenności obejmują: techniki restrukturyzacji poznawczej np. dekatastrofizacji, technikę zatrzymania myśli,...

więcej

Test utrzymania czuwania - Maintenance of Wakefulness Test (MWT)

Test utrzymania czuwania jest stosowany w medycynie snu do pomiaru jakości czuwania w ciągu dnia. Badanie umożliwia ocenę, czy osoba badana jest w stanie utrzymać czuwanie, mimo przebywania w monotonnych i sprzyjających zasypianiu warunkach.

Badanie składa się z czterech 40-minutowych testów, które osoba badana spędza w wygodnym fotelu, znajdującym się w cichym i słabo oświetlonym pomieszczeniu.

Wykonanie testu utrzymania czuwania wskazane jest u osób, które skarżą się na nadmierną senność, a wykonują pracę wymagającą pozostawania czujnym.

Test Wielokrotnego Pomiaru Latencji Snu (MSLT)

Badanie wykonywane w celu diagnozowania nadmiernej senności w trakcie dnia. Podczas badania MSLT pacjent otrzymuje co 2 godziny, pięciokrotnie w ciągu dnia możliwość położenia się do łóżka i odbycia 20 minutowej drzemki. Wykorzystując technikę badania polisomnograficznego podczas każdej drzemki oznacza się czas do zaśnięcia. Średni czas do zaśnięcia (latencja snu) poniżej 5 minut świadczy o patologicznej senności. Średnia latencja snu powyżej 10 minut świadczy o braku nadmiernej senności. Badanie MSLT jest szczególnie wskazane w przypadku podejrzenia narkolepsji. Osoby chore na...

więcej

Wydajność snu (Sleep efficiency - SE)

Jeden z podstawowych parametrów opisu snu. Wydajności snu oblicza się w procentach dzieląc całkowity czas snu (TST) w minutach przez czas spędzony w łóżku (TIB) w minutach razy 100%. SE = TST/TIB x 100%.

Zaburzenia oddychania podczas snu

Występują u około 2-4% osób w populacji ogólnej. Dotyczą szczególnie otyłych mężczyzn po 40 r.ż. Zaburzenia oddychania podczas snu powodowane są najczęściej zwężeniem lub całkowitym zamknięciem światła górnych dróg oddechowych podczas snu. Najłagodniejszą postacią zaburzeń oddychania podczas snu jest chrapanie obturacyjne. W zespole obturacyjnego bezdechu sennego w czasie snu występują kilkunasto a nawet kilkudziesięciosekundowe przerwy w oddychaniu, nazywane bezdechami. Prowadzą one do spadków saturacji krwi (wysycenie krwi tlenem), zaburzeń rytmu serca, skoków ciśnienia...

więcej

Zespół niespokojnych nóg (RLS)

Zaburzenie polegające na obecność nieprzyjemnych doznań czuciowych (parestezje) w obrębie kończyn dolnych opisywanych przez pacjentów najczęściej jako mrowienie, cierpnięcie, drętwienie, znacznie rzadziej jako ból. Parestezje pojawiają się w spoczynku, najczęściej wieczorem np. podczas oglądania telewizji lub gdy dotknięta RLS osoba udaje się do łóżka i próbuje zasnąć. W celu zmniejszenia dolegliwości chorzy poruszają nogami (stąd nazwa zespołu), co prowadzi do częściowej poprawy. (opis szczegółowy)

Zespół Niespokojnych Nóg cz.2

Epidemiologia:

Zespół niespokojnych nóg (ang. restless legs syndrome, RLS) i towarzyszące mu okresowe ruchy kończyn podczas snu (ang. periodic limb movemnts in sleep, PLMS) stanowią obok zaburzeń psychicznych, bezsenności z powodu nadużywania leków nasennych i alkoholu, bezsenności w zespołach bólowych i innych schorzeniach somatycznych oraz bezsenności psychofizjologicznej jedną z częstszych, choć niestety dość powszechnie pomijaną, przyczynę przewlekłych zaburzeń snu. Szacuje się, że w populacji ogólnej zespół niespokojnych nóg występuje z częstością od 5...

więcej

Zespół opóźnionej fazy snu (Delayed Sleep Phase Syndrome - DSPS)

Jest jednym z najczęstszych zaburzeń rytmu okołodobowego, szczególnie u osób w wieku poniżej 30 r.ż. Zaburzenie to powstaje w wyniku braku zgodności pomiędzy własnym, wewnętrznym, biologicznie preferowanym przez człowieka rytmem snu i aktywności (rytmem endogennym), a rytmem chodzenia spać i wstawania narzuconym przez normy społeczne, związanym z 24-godzinnym rytmem czasu ziemskiego. Istotą zaburzenia jest opóźnienie wewnętrznego zegara biologicznego, regulującego poru snu, o co najmniej kilka godzin w stosunku do średniej w społeczeństwie. Osoby cierpiące na DSPS często odczuwają...

więcej

Zespół przyśpieszonej fazy snu (Advanced Sleep Phase Syndrome - ASPS)

Jest jednym z częstszych zaburzeń rytmu okołodobowego, szczególnie u osób w wieku powyżej 60 r.ż. Zaburzenie to powstaje w wyniku braku zgodności pomiędzy własnym, wewnętrznym, biologicznie preferowanym przez człowieka rytmem snu i aktywności (rytmem endogennym), a rytmem chodzenia spać i wstawania narzuconym przez normy społeczne, związanym z 24-godzinnym rytmem czasu ziemskiego. Istotą zaburzenia jest pojawianie się wieczorem senności i chodzenie spać, o co najmniej kilka godzin wcześniej, niż u osoby ze zwykłymi porami snu i aktywności. Typowe pory snu dla osoby z ASPS to godziny...

więcej